• امروز : جمعه - ۱۰ فروردین - ۱۴۰۳
  • برابر با : Friday - 29 March - 2024

ثروت اندوزی با استفاده از منابع حیاتی ممنوع

  • 24 شهریور 1392 - 0:07
ثروت اندوزی با استفاده از منابع حیاتی ممنوع

سئوال چه کسی و چگونه مشکل کم آبی را حل خواهد کرد، پاسخی به گستره تولید تا مصرف دارد. بحران کم آبی در نقطه ای حل خواهد شد که مقدار آب به کار رفته در کالاها و خدمات مصرفی در حدی باشد که تعادل طبیعت را به هم نزند. لذا با کسب درآمد بیشتر از مقدار کمتری از آب و مصرف بهتر درآمد ایجاد شده می توان ضمن رفاه بالاتر، توسعه پایدار را به همراه داشت.

در حال حاضر، در شهرستان های انار و رفسنجان در استان کرمان به ازای مصرف یک متر مکعب آب، به طور متوسط به میزان ۱۲۳ گرم پسته تولید می شود. این در حالی است که در همین منطقه، کشاورزانی وجود دارند که به ازای مصرف یک متر مکعب آب، به میزان ۶۲۰ گرم پسته تولید می کنند.

 به عبارت دیگر، اگر بخواهیم سطح کنونی از رفاه را در جامعه داشته باشیم، با افزایش بهره وری آب به سطح کشاورزان پیشرو، می توان مصرف آب را تا سطح یک پنجم مقدار فعلی کاهش داد. این یعنی کاهش قابل توجهی از مشکلات کم آبی، بدون اینکه کاهشی در رفاه جامعه به وجود آمده و یا افزایش عرضه ای صورت گیرد. با این وجود، این مسئله اتفاق نخواهد افتاد مگر این که راهکارهای افزایش بهره وری آب، که کم هم نیستند، ارائه شده و در عمل به کار گرفته شود. علاوه بر این، در کنار کشاورزی، فعالیت های دیگری نیز وجود دارند که میزان بهره وری آنها از آب ده ها برابر بخش کشاورزی می باشد.

در سمت مصرف نیز روش های گسترده ای برای کاهش بحران کم آبی وجود دارد. انسان جهت برآوردن خواسته ها و نیاز های خود، کالا ها و خدمات را مصرف می کند. تفاوت عمده ای بین نیازها و خواسته ها وجود دارد. نیازهای انسان محدود بوده و پایان پذیر است. این نیازها شامل، خوراک، پوشاک، مسکن، منزلت و … می باشد. تمام نیازهای بشر محدود بوده و در برابر منابع موجود در طبیعت بسیار ناچیز است. در مقابل، خواسته های انسان که همان روش های رسیدن به نیازها هستند، بسیار نا محدود می باشد. برای مثال، می توان با یک سیاه چادر عشایری نیاز به مسکن را برطرف نمود و همین کار را می توان با ویلای ۵۰۰ متری مجهز به تمام امکانات در ساحل دریا انجام داد.

 این که انسان به دنبال بر آوردن خواسته های نا محدود خود باشد، امری نا پسند نیست. نکته اساسی این است که افراد حق ندارند با مصرف منابع حیاتی بشر که جهت تامین نیازهای ضروری انسان آفریده شده اند، زندگی خود و نسل های آتی را به خطر بی اندازد. به عبارت دیگر، ما تنها حق داریم برای تامین نیازهای خود، منابعی چون آب های محدود شیرین زیر زمینی را مصرف نماییم. در مقابل، برای تامین خواسته های نا محدود خود بایستی به سراغ سایر منابع متنوع آفریده شده توسط خداوند برویم. اگر این تفکیک به خوبی صورت گیرد، بحران کم آبی تا حد زیادی حل خواهد شد. خلاصه این که ثروتمند شدن با مصرف منابع حیاتی مورد نیاز انسان ها راه حل مناسبی نیست.

دکتر محمد عبدالهی عزت آبادی، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات پسته کشور     

ثبت دیدگاه