برق چاه «سعادتآباد» انار که با پیگیری شرکت آب منطقهای استان کرمان و اداره مدیریت منابع آب شهرستان انار مدتی قبل از سوی اداره برق انار قطع شده است.
صبح روز شنبه ۱۹ دی تعدادی از کشاورزان در اعتراض به پلمپ این چاه، به فرمانداری شهرستان انار مراجعه کردند و خواستار رفع پلمپ چاه شدند.
داستان چاه سعادتآباد چیست؟
۱- مجوز اولیه چاه سعادتآباد در تاریخ ۲۰ مرداد ۱۳۵۸ توسط کمیته آب رفسنجان صادر شده است.
۲- در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۷۹ بین مالکان چاه و آب منطقهای کرمان، قراردادی امضا میشود که در آن قرار داد گفته میشود مالکان باید ۲۴ میلیون تحت عنون “هزینه جبرانی” و در ازای برداشت آب پرداخت کنند. مالکان پنج میلیون تومان از این مبلغ را پرداخت میکنند اما بعدا متوجه میشوند که پرداخت وجه در این زمینه، کلا غیرقانونی است و به همین دلیل از آب منطقهای شکایت میکنند تا هم پنج میلیون تومان را پس بگیرند و هم چک ۱۹ میلیون تومانی را که به آب منطقهای داده بودند.
۳- دادگاه در تاریخ ۲۵ دی ۱۳۸۰ شکایت کشاورزان چاه سعادتآباد را وارد اعلام میکند و حکم میدهد که مبلغ و چک دریافتی باید پس داده شود. دادگاه در حکم خود اعلام میکند اخذ وجه در این زمینه بر خلاق قوانین بوده است. دادگاه تجدیدنظر نیز در تاریخ ۲۷ اردیبهشت ۱۳۸۲ حکم دادگاه بدوی را تایید میکند.
۴- کشاورزان چاه سعادتآباد در سال ۱۳۸۴ قصد میکنند که چاه را برقی کنند و پروانه بهرهبرداری را تمدید نمایند اما به دلیل بروز مشکلاتی در این زمینه، کشاورزان از شرکت آب منطقهای کرمان شکایت میکنند و دادگاه عمومی انار نیز به نفع شاکیان رای میدهد اما دادگاه تجدیدنظر در تاریخ ۲۵ آذر ۱۳۸۵ اعلام میکند چون قرارداد اردیبهشت ۱۳۷۹ در سال ۱۳۸۲ باطل اعلام شده، پس شرکت آب منطقهای هم که طرف دیگر قرار داد بوده، نمیتوان مجوز بهرهبرداری بدهد.
۵- اگر چاه سعادتآباد بر اساس رای سال ۱۳۸۵ فاقد پروانه تلقی شده باشد، به نظر میرسد اشکال جدی دارد؛ چون:
الف- چاه سعادت آباد در سال ۱۳۵۸ مجوز اولیه خود را از یک نهاد قانونی دریافت کرده و در تاریخ ۹ اسفند ۱۳۷۹ نیز شرکت آب منطقهای استان کرمان به این چاه بر اساس «قانون توریع عادلانه آب» مجوز بهرهبرداری داده و نه بر اساس قرارداد ۱۸ اردیبهشت ۱۳۷۹
روشن است که چون این چاه بر اساس قانون توزیع عادلانه آب، پروانه بهرهبرداری مجوز دریافت کرده، اساسا آن قرارداد اردیبهشت ۱۳۷۹ که یک قرارداد غیرقانونی بوده؛ نمیتوانسته مورد استناد قرار بگیرد و گفته شود چون قرارداد باطل شده، پس شرکت آب منطقهای هم لزومی به صدور مجوز بهرهبرداری ندارد.
مجوز چاه سعادتآباد بر اساس «قانون توریع عادلانه آب» صادر شده و باید بر اساس همان قانون با چاه رفتار کرد. به عبارت دیگر، مستند قانونی صدور پروانه بهرهبرداری چاه سعادتآباد که عینا در پروانه هم ذکر شده «ماده ۳ قانون توزیع عادلانه آب» است و نه قرارداد اردیبهشت ۱۳۷۹؛ بر همین اساس پلمپ این چاه شبهه قانونی جدی دارد.
ب- در سال ۱۳۸۹ قانونی تصویب شده که در آن به صراحت آمده است: «شرکتهای آب منطقهای مکلفند هر سه سال یک بار، مشروط به نبود تخلف از مفاد پروانه چاه توسط مالک یا مالکان، نسبت به تمدید پروانه بهرهبرداری چاههای آب کشاورزی در سراسر کشور اقدام کنند.»
بر اساس این قانون، شرکت آب منطقهای استان کرمان موظف است که پروانه چاه سعادتآباد را تمدید کند و صدها کشاورزی را که دهها سال زحمت کشیدهاند، از این وضعیت رها کند. چاه سعادت آباد جزو چاههای قانونی است که پروانه فعالیت دارد و دارای شماره صحرایی است و نمیتوان مانند چاههای غیرمجاز با آن رفتار کرد.
بحران آب و کاهش آبهای زیرزمینی در دشت انار واقعیتی انکارناپذیر است و اقدامات اداره مدیریت منابع آب انار و شرکت آب منطقهای استان کرمان در برخورد با چاههای غیرمجاز و چاههایی که اضافه برداشت دارند، تحسین برانگیز است اما در عین حال جلوگیری از فعالیت قانونی چاه سعادتآباد که پروانه بهرهبرداری دارد، باعث خواهد شد تا اقدامات مثبت در این زمینه، تحتالشعاع قرار گیرد.
به امید اجرای قانون و الزام همگان به برداشتهای قانونی با هدف کاهش شدت بحران آب.
تصویر پروانه بهرهبرداری چاه سعادتآباد در زیر منتشر شده است.
تصویر مجوز کمیته آب رفسنجان به چاه سعادتآباد انار در سال ۱۳۵۸