علی کاردوست پاریزی، سرپرست اداره منابع آب شهرستان انار از پرشدن ۱۷ چاه کشاورزی غیرمجاز در این شهرستان خبر داد.
سرپرست اداره منابع آب شهرستان انار در مصاحبهای صریح با انارپرس به سوالاتی در خصوص «پرشدن چاههای غیرمجاز از جمله نورآباد، برداشت غیرمجاز آب، قطع برق خودکار موتورها به دلیل اضافه برداشت، استفاده غیرمجاز از چاه مجتمع دامداری و چاه جهاد نصر و برخورد با آن، آخرین وضعیت انتقال آب از شمش، معرفی افراد به مراجع قضایی به دلیل اقدامات غیرقانونی در حوزه آب و…» پاسخ داد.
آقای کاردوست، برای کنترل برداشت بی رویه از آبهای زیرزمینی در انار چه اقداماتی انجام شده است؟
ما ازسال گذشته تاکنون ۲۳ حلقه چاه را تقلیل آبدهی دادهایم ،یعنی ازطریق کم کردن تعداد طبقات توربین یا لوله آبده یا پیج ریگلاژ و… میزان آبدهی چاهها را به میزان دبی مجاز کم کردهایم اما متاسفانه بعضی ازمالکین مجددا اقدام به اضافه برداشت از چاههای خود نموده اند که اقدامات لازم جهت تقلیل آبدهی آنها از طریق پلمپ یا معرفی به مراجع قضایی به عمل آمده یا به زودی به عمل خواهد آمد.
یکی از اقدامات دیگر که در این زمینه انجام شده نصب کنتور هوشمند است که به زودی کار کالیبره کنتورها آغاز خواهد شد و در این صورت در آینده کنترل آبدهی مجاز چاهها به صورت حجمی و سالیانه خواهد بود نه لحظهای و لیتر بر ثانیه. به این معنا که حجم سالیانه را حساب کرده و کنتور چاه شارژ خواهد شد و کشاورز خود میبایست میزان برداشت خود را بر اساس نیاز خود در فصول سال مدیریت کند در غیر این صورت و با برداشت بیش از حد تعیین شده برق چاه به صورت خود کار قطع وبرداشت آب غیرممکن میشود.
ضمن اینکه از سال گذشته تاکنون تعداد ۱۷ حلقه چاه غیر مجاز جدیدالحفر و یا در حال حفر نیز پر و مسلوبالمنفعه شدهاند.
برخی با ترفندهای مختلف و با استفاده از روابط و افراد کار چاق کن همچنان به دنبال حفر چاه در انار هستند وهیچ توجهی به وضعیت بحرانی آب ندارند. آیا دشت انار کشش حفر چاه جدید را دارد؟
خیر، ما در مجموعه آب منطقهای معتقدیم که همین مقدار چاههای موجود هم زیاد است. درواقع ما سالیانه حدود ۲۵ میلیون متر مکعب کسری حجم مخزن داریم که متاسفانه میزان بالایی است.
در شرکت متبوع کمیسیون رسیدگی به امور آبهای زیرزمینی وجود دارد که یکی از اعضای آن قاضی دادگاه است و خوشبختانه طی چند سال اخیر مجوز حفر چاه جدیدی داده نشده است اما هنگامی که قاضی کمیسیون رأیی صادر میکند طبق قانون مالکین تا ۲۰ روز فرصت دارند که نسبت به رای صادر شده به دیوان عدالت اداری شکایت کنند. به همین دلیل مالکین بعضی از چاهها از طریق دیوان عدالت اداری به منظور دریافت مجوز برای چاه اقدام کردهاند.
خوشبختانه با پیگیریهای انجام شده چاه نورآباد بعد از صدور حکم نهایی پر و مسلوبالمنفعه شده و برای درخواست چاههای بشرآباد و امیدآباد نیز هنوز رأی قضایی صادر نشده و پرونده آنها در مراجع قضایی در حال رسیدگی هست.
در صورتی که مالکین چاههای مجاور به این پروندهها اعتراض دارند و یا از طریق حفر چاه به آنها ضرری وارد خواهد شد، میتوانند اعتراض خود را به به مراجع قضایی ارائه دهند. ضمن اینکه نظریه کارشناسی شرکت متبوع نیز به کمیسیون رسیدگی به امور آبهای زیرزمینی ارائه گردیده است.
از دو سال قبل عدهای به دنبال جابهجایی آب از یک چاه به اراضی غیر هستند و میدانیم که قانون آب این اجازه را نمیده. آب منطقهای و اداره منابع آب انار در خصوص این تلاش غیرقانونی چه اقداماتی انجام داده است؟
بر اساس مواد ۲۷ و ۲۸ قانون توزیع عادلانه آب، انتقال آب به اراضی غیر تحت شرب ممنوع است مگر با اجازه دولت که دولت چنین اجازهای صادر نکرده و در حال حاضر انتقال آب خلاف قانون است و تا آنجا که در حیطه اختیارات ما باشد از انتقال آب جلوگیری میکنیم مثل انتقال آب از اراضی محمدیه شمش به اراضی گلشن که ما طی دو مرحله و با همکاری دادستان محترم از انتقال آب جلوگیری کردیم و مراجع قضایی کرمان نیز با احداث خط لوله و انتقال آب به اراضی غیر تحت شرب مخالفت نمودهاند و پرونده در حال رسیدگی در دیوان عدالت اداری است.
آقای کاردوست در انار برخی چاهها برخلاف مجوزشان مورد بهرهبرداری قرار میگیرند مانند چاه مجتمع دامداری که بخشی از آب آن صرف ایجاد باغشهر شده یا چاه جهاد نصر که برای راهسازی بوده اما آب آن به تانکرها با هدفهای مختلف فروخته میشود. در این خصوص آیا اقداماتی انجام شده است؟
فروش آب چاه جهاد نصر غیرقانونی است و ما این کار را ممنوع اعلام کردهایم و گروههای گشت ما بررسیها و بازدیدهای لازم را نیز در این خصوص انجام میدهند. در صورت مشاهده در اسرع وقت با آنها برخورد خواهد شد.
در خصوص مجتمع دامداری نیز قابل ذکر است بر اساس مصوبه شورای حفاظت منابع آب شهرستان انار مقرر گردیده درآیندهای نزدیک به همراه جهاد کشاورزی و نمایندهای از فرمانداری بازدیدی از چاه مجتمع دامداری انجام دهیم و گزارش آن را در جلسه شورای حفاظت ارایه خواهیم کرد و با تصمیم گیری نهایی شورای حفاظت و مراجع قضایی جلوی تخلفات آن را خواهیم گرفت.
ما خود نیز مخالف این استفاده نادرست از آب هستیم و تا به حال چندین اخطار در خصوص تغییر نوع مصرف و اضافه برداشت به جهاد کشاورزی جهت اعلام به مالکین دادهایم. درختکاری و یونجهکاری و… با استفاده از آب چاه مجتمع دامداری خلاف قانون است.
در انار و مناطق دیگر شاید برخی چاهها آب داشته باشند اما اراضی مناسب برای کشت وجود نداشته باشد و براساس قانون هم نمیتوانند آب را جابه جا کنند. با توجه به عمق بحران آب آیا آب منطقهای میتواند از نمایندگان مجلس در خواست کند طرحی را به تصویب برسانند تا وزارت نیرو بتواند مثلا درصد اندکی ازفروش نفت را دریافت کند و با آن این چاهها را خریداری و پلمپ کند تا حیات نسلهای آینده نیز تضمین شود؟
بحث خرید چاههای کشاورزی کم بازده در دستور کار دولت است و در مصوبات طرح احیا و تعادل بخشی مطرح شده است اما یک سری شرایط برای این طرح گذاشتهاند که این شرایط در حال حاضر آماده نیست. یکی از شرایط این است که میبایست چاههای غیرمجاز دشت پلمپ شده باشند و اضافه برداشتها نیز کنترل شده باشند.
با توجه به اینکه خرید این چاهها برای دولت هزینهبر است باید بهترین بازدهی را برای منابع آب و دشت داشته باشد.
در پایان اگر صحبتی دارید بفرمایید.
از مردم درخواست میکنیم در زمینه صرفهجویی در مصرف منابع آب با ما همکاری کنند تا انشاءالله بتوانیم این امانت الهی را به نسل آینده منتقل کنیم.
ضمن اینکه از همکاری مردم انار با اداره منابع آب انار تشکر میکنیم. مردم میتوانند در صورت مشاهده هر گونه تخلف در خصوص منابع آب، مراتب را سریعاً به شماره تلفن ۳۴۳۸۴۰۷۰ اداره منابع آب شهرستان اطلاع دهند.
مصاحبه: بهاره علیرضایی، عضو تحریریه انارپرس
**************************************