معرفی کتاب بخش تازه ای در انارپرس است.
کتاب جامعه شناسی نخبه کشی
نویسنده: علی رضاقلی
انتشارات: نشر نی
جامعهشناسی نخبه کشی کتابی از علی رضاقلی درباره عملکرد نخبگان سیاسی و برخورد جامعه ایران با آنهاست. این کتاب عنوان پرشمارگانترین کتاب در حوزهٔ مطالعات سیاسی در سال ۱۳۷۷ ایران را به خود اختصاص داده است. این کتاب تحلیلی جامعه شناسانه از برخی ریشههای تاریخی استبداد و عقب ماندگی در ایران، را بیان میدارد.
این کتاب نخستین بار در سال ۱۳۷۷ از سوی نشر نی منتشر شد و پس از آن بارها تجدید چاپ شد.نویسنده کتاب «جامعهشناسی نخبه کشی» در پی پاسخگویی به این سؤال است که آیا تغییر و اصلاح در ساخت و بافت جوامع به دست نخبگان و از بالا انجام میشود یا بر اثر تحول در بستر اجتماعی و از پایین. این کتاب تحلیلی جامعه شناسانه از برخی ریشههای تاریخی استبداد و عقب ماندگی در ایران است و به این منظور نویسنده به تحلیل شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی زمان قائم مقام فراهانی، امیرکبیر و مصدق میپردازد. نگارنده با مدد جویی از شواهد تاریخی مطرح میکند که ساختار اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ایران به گونهای است که نخبگان سیاسی عملا برای اصلاح وضع موجود راه به جایی نمیبرند چراکه جامعه تاب اصلاحات را نداشته و دست به نخبه کشی میزند.
کتاب از چهار فصل تشکیل شده است. فصل اول به بررسی ویژگی فرهنگ اقتصادی ایران اختصاص دارد و مولف با سیری اجمالی در تاریخ ایران از دوره مغول تا قرن نوزدهم، درمی یابد که فرهنگ اقتصادی پانصد سال اخیر ایران، ویژگیهای خاصی مانند وابستگی، مصرفزدگی و تسلیم تکنولوژی مدرن شدن دارد که کم و بیش ثابت مانده است. فصلهای دوم تا چهارم نیز به بررسی موردی حکم فوق درخصوص قائم مقام فراهانی، امیرکبیر و مصدق پرداخته و نشان میدهد که چگونه ساخت کلی کشور تمایل به نخبه کشی داشته است……
کتاب ۱۹۸۴
نویسنده: جورج اورول
انتشارات: حکایتی دگر
جرج اورول در این کتاب، آیندهای را برای جامعه به تصویر میکشد که در آن خصوصیاتی همچون تنفر نسبت به دشمن و علاقهٔ شدید نسبت به برادر بزرگ (ناظر کبیر) (رهبر حزب با شخصیت دیکتاتوری فرهمند) وجود دارد. در جامعهٔ تصویرشده گناهکاران به راحتی اعدام میشوند وآزادیهای فردی و حریم خصوصی افراد بهشدت توسط قوانین حکومتی پایمال میشوند، به نحوی که حتی صفحات نمایش در خانهها از شهروندان جاسوسی میکنند.
قسمتی از داستان کتاب ۱۹۸۴: در این جامعه تمام رفتارها و گفتارهای افراد حتی در فضای خصوصی توسط دستگاههایی به نام تله اسکرین نظارت میشود و در سراسر خیابانها تصویر بزرگی از رهبر حزب نصب شده است و جملهی معروف “برادر بزرگ تو را میبیند” همهجا به چشم میخورد. در این فضا هرگونه مخالفت سیاسی سرکوب میشود و حتی چنین تفکراتی به شدت محکوم میشود و ذهن افراد نیز کنترل میشود.
وینستون اسمیت، شخصیت اصلی کتاب عضو رده پایینی از جامعه خود میباشد. وی درون خود احساس تنفر نسبت به حزب، برادر بزرگ و قوانین دست و پاگیر را دارد ولی به خود اجازه نمیدهد این تفکراتش شکوفا شود. همهی افراد جامعه تظاهر به علاقه و پایبندی به حزب میکنند و حتی در برابر تحریفات تاریخی و زبانی حزب ساکت مینشینند. دختری از همکاران وینستون نظر وی را جلب میکند ولی از آنجا که اینگونه روابط جرم محسوب میشوند آندو پنهانی باهم ملاقات میکنند و متوجه میشوند هر دو عمیقاً مخالف حزب هستند و در پی پیوستن به انجمن برادری یا اخوت بر ضد حزب برمیآیند.
ماجراهایی که در ادامه رخ میدهد ناامنی و عدماطمینان موجود در فضای توتالیتر را نمایان میکند و اورول در به تصویر کشیدن خطرات اینگونه جوامع موفق ظاهر شده است……