نمایش «لوپوس» از گروه تئاتر سعدی، به کارگردانی ابوالفضل فرهادی، تنها نماینده استان فارس در بیست‌وسومین جشنواره بین‌المللی تئاتر دانشگاهی ایران است که در بخش «مناطق» با ۶ نمایش دیگر به رقابت می‌پردازد.
این نمایش، بر خلاف نمایش‌های واقع‌گرایانه در فضایی تجربی و با بهره‌گیری از مولفه‌هایی مرتبط با تئاتر ابزورد طراحی شده است. در تئاتر ابزورد هنرمند با شکستن فرم‌های پیشین سعی دارد دنیای مدرن را نقد کند. در این نوع نمایش می‌توان مفاهیمی پوچ‌انگارانه یافت.
به گزارش ایسنا، این سبک تا امروز تأثیر بسیاری از جریان‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و هنری گرفته است؛ اما همواره در پی آن است که شیوه‌ای تازه برای ارائه مفاهیم، ورای‌چارچوب‌های روایی بیابد.
تئاتر ابزورد، در بردارنده بازی‌های زبانی، اغراق در استفاده از کلیشه‌ها، تکرار و استفاده از ترکیبات عجیب و گاه بی‌ربط و پوچ، سکوت و مکث‌های فراوان است و وضعیتی تراژیک-کمدی را نشان می‌دهد که در آن شخصیت‌ها اسیر شرایط جبری بیرونی، درونی و فشارهای ناخوشایند می‌شوند.
لوپوس با برخورداری از تمام شاخصه‌های یادشده و نیز بیانی نمادگرایانه، دور تسلسلی را به تصویر می‌کشد که در لایه‌های زیرین خود نقدی جدی به قدرت و مفسده‌های ناشی از آن وارد می‌کند.
دانش‌آموخته هنرهای نمایشی، کارگردان و نویسنده تئاتر در شیراز به بهانه حضور در جشنواره بین‌المللی تئاتر دانشگاهی ایران درباره لوپوس به ایسنا گفت: لوپوس برگرفته از نام یک بیماری پوستی است که با توجه به نزدیکی عوارض آن به محتوای اجرا، این نام برای نمایش انتخاب شده است.
فرهادی با اشاره به اینکه نمایش در زمان و مکانی نامشخص و در جغرافیایی ساختگی، روی می‌دهد، افزود: این تئاتر، داستان نیروهای انجمن تجهیزکاری را روایت می‌کند که وظیفه دارند محوطه‌ای را برای برگزاری مراسمی با حضور اعضای مجمع عمومی آماده‌سازی کنند تا اینکه خبری مبنی بر حمله نیروهای مهاجم، باعث اغتشاش و ناآرامی در بین آن‌ها می‌شود و کم‌کم انضباط گروهی و به دنبال آن حفظ منافع جمعی جای خود را به منفعت فردی می‌دهد و شخصیت‌ها با تخطی از دستورات مقام ارشد آسیب‌هایی جبران‌ناپذیر به انجمن و اتحادیه‌ای که متعلق به آن هستند، وارد می‌کنند.
او افزود: نیروی مهاجمی که باعث برهم‌زدن نظم گرومی می‌شود، در نمایش دیده نمی‌شود و حتی گاه تردیدهایی درباره وجود آن مطرح می‌شود؛ اما خبر حضور آن به راحتی دسته، گروه یا در معیاری بزرگ‌تر، جامعه را به آشوب می‌کشد.
این نمایش‌نامه‌نویس افزود: جامعه یا خانواده را می‌توان به مثابه یک گروه تئاتری یا هر جمع دیگری دانست که با بروز بحران ممکن است دچار اختلاف نظر شود و چنانچه نظم و فعالیت گروهی متزلزل شود، وضعیتی بحرانی ایجاد می‌کند که درنهایت منجر به از هم گسیختگی و شکست خواهد شد.
به گفته فرهادی، قدرت و طعم آن که حتی می‌تواند در دل بزدل‌ترین افراد سودای سواستفاده را فراهم کند، عامل اصلی بر هم ریختگی‌ها در هر اجتماعی است و در این نمایش با نماد چوبی نشان داده می‌شود که هم چماق است، هم شمشیر و هم اسلحه و تمامی اعضا به واسطه آن از بین می‌روند.
کارگردان نمایش لوپوس ایده اصلی شکل‌گیری نگارش نمایشنامه یادشده و اجرای آن را مشکلات رایج در بین گروه‌های تئاتری و انجمن‌های آنان دانست و گفت: با آنکه ایده اصلی از معضلات و بحران‌های تئاتر نشات گرفته است بر آن شدم آن را در جامعه‌ای بزرگ‌تر بسط دهم و با بی‌نام و نشان کردن زمان، مکان و کاراکترها آن را جهان‌شمول کنم.
او یکی از نمادهای این جهان‌شمولی را حضور یک زن در میان نیروهای تجهیزکار دانست که با آنکه تلاش می‌کند همپای جامعه مردسالار پیش رود و مسئولیت‌های محول‌شده به خود را به بهترین نحو به انجام رساند و همچنین گروه را مدام به صلح و مدارا دعوت کند، شخصیتش از سوی دیگر اعضای گروه شکسته می‌شود.
این کارگردان در توضیح ارتباط اثر با وضعیت جوامع تئاتری گفت: معمولا در جوامع تئاتری با این معضل مواجهیم که هنرمندان همواره می‌گویند که وزارت یا ادارات کل فرهنگ و ارشاد حمایت کافی را از آنان انجام نمی‌دهند، گاه به نبود بودجه اشاره می‌شود و گاه از محدودیت‌هایی که ممکن است در اجرا ایجاد شود سخن به میان می‌آید؛ به بیان دیگر همواره شاهد وجود معضلی خارج از خود گروه‌ها برای اجرای تئاتر هستیم، حال آنکه عامل خارجی ریشه مشکلات نیست، ابتدا باید مشکلات را در خودمان جست‌وجو کنیم.
فرهادی افزود: هدف دیگر از طراحی و اجرای این نمایش آن بوده است که نشان دهم می‌توان اثری را بر روی صحنه برد که هم در فرم و هم در محتوا به‌صورت همزمان حرفی برای گفتن داشته باشد.
به گزارش ایسنا، لوپوس با حضور بازیگرانی همچون حامد شکوهیان، مهدی رعیت‌پیشه، مهران زارع، احسان موسوی، سینا برزگر، نرگس شیرازی‌نژاد و ابوالفضل فرهادی در جشنواره بین‌المللی دانشگاهی پنجشنبه سوم تیرماه بر صحنه تالار مولوی تهران خواهد رفت.
در این تئاتر سعید کامکار به عنوان دستیار کارگردان، مریم شاهداعی مدیر اجرایی، فاطمه غیثی منشی صحنه، ابوالفضل کرمدار مدیر صحنه، فرناز فتحی‌زاده و فرزانه رادفر طراح گریم، سارا شیرازی‌نژاد طراح لباس، فائزه غیثی عکاس، عیسی زارع ساخت موسیقی، ابوالفضل فرهادی طراح صحنه و نور، صیاد مرئی و میثم نظری ساخت و اجرای دکور همکاری می‌کنند.
جشنواره بین‌المللی دانشگاهی که از ۲۹ خردادماه آغاز شده است تا پنجم تیرماه ادامه خواهد داشت.
گزارش: سمیرا متین‌نژاد-خبرنگار ایسنا