ابوالفضل شفیعی، یکی از داوران مسابقه عکس سفره هفتسین در متنی که به انارپرس ارسال کرده درباره انتقادات برخی از شرکتکنندگان در مسابقه عکس سفره هفتسین توضیحاتی داده است.
متن نوشته وی به شرح زیر است:
درود و احترام
دوستان عزیز قبل از هر چیز از همه شما تشکر میکنم بخاطر کامنتهای تان. ادب و احترام حکم میکند که پاسخ چندی از دوستان عزیز را بدهم. اما قبل از توضیحاتم لازم میدانم راجع به جشنوارهها توضیح مختصری بدهم.
به طور کلی همیشه در جشنوارهها اعتراضات هست و قابل احترام اما همیشه خودتان رو برای لحظه ای جای داوران بگذارید. حجم آثار و بررسی تمام آنها برای رسیدن به تعداد مشخص اثر برگزیده کاریست طاقت فرسا و واقعا مشکل تا حق کسی این وسط ضایع نشود و اینکه اگر اعضای هیئت داوران در کامنتها جواب دوستان را نمیدهند، دلیل بر بی احترامی نیست.
۲۳۳ اثر فرستاده شده و ۲۳۰ اثر رد شده حال به هر دلیلی. فکر کنید پاسخگویی به هر کدام از این ۲۳۰ نفر چه میزان انرژی و زمانی را میطلبد، برای همین در هیچ جشنواره ای بعد از اتمام جشنواره نه صحبت از پاسخگویی داوران است نه نشست نقد و انتقاد و هر اقدامی تا قبل از اعلام نتایج صورت میگیرد.
دور از انصاف است که شخص خودم در پیامهای خصوصی برخی افراد، حرفهای ناسزا را بدلیل انتخاب نشدن اثرشان بشنوم.
ماهیت این جشنواره تلاش برای زنده نگه داشتن این سنت بوده، و جایزه و … بهانهای بیش نیست.
اما در مبحث داوری و انتخاب آثار:
ببینید دوستان در مبحث هنر و زیبایی شناسی، زیبایی امریست نسبی نه مطلق. بعنوان مثال یک گل ممکن است در نگاه یک شخص زیبا باشد اما در نگاه شخص دیگه نه. پس نمیشود مطلق گفت این اثر زیبا است یا آن اثر نیست و اینکه هر هنرمندی حساسیت خاصی بر روی اثر خودش دارد و اثرش زیباترین اثر در چشم او به نظر میآید.
در مبحث داوری این امر را همیشه در مراحل بعدی قرار میدهند و به جزئیات آثار میپردازند. نمیتوان گفت هیچ داوری سلیقه شخصیاش را در جشنوارهها اعمال نمیکند، این کاملا اشتباه است اما مطمئن باشید این سلیقه درصد کمی از نتیجه نهایی را شامل میشود.
در جواب دوستانی که اصرار دارند سفره های زیباتری هم در بین آثار بوده، باور کنید چندین و چند بار تمام سفره ها توسط ما مورد بررسی قرار گرفت. درست است که سفره های زیباتری هم بود اما بعضا از ماهیت سفره هفت سین خارج شده بودند یعنی ملاک رو بیشتر بر روی پس زمینه و فضا و …گذاشته بودند و از اهمیت سین های سفره هفت سین کم شده بود. یا مثلا در سفره ای چیدمان،نورو … بخوبی رعایت شده بود اما در نگاه اول ما بجای تصویر انار یا سیب سرخ در ظرف آب، پرتقال در ظرف آب میدیدیم که خارج از معیارهای انتخابی یک سفره هفت سین بود و مجبور بودیم آن را رد کنیم و مواردی مشابه این.
پیشنهاد میکنم کمی از بالا و با جزئیات به آثار نگاه کنیم. زیبایی یک سفره همیشه به استفاده از وسایل گران قیمت و نور پردازی آنچنانی و … نیست(در یک تابلوی نقاشی مهم نیست رنگ قرمز وینزور استفاده شده یا وستا، مهم این است که این رنگ در جای خودش استفاده شده یا نه و در مرحله آخر به کیفیت رنگ توجه میشود).مهمترین امر در اثر هنری احساس است. آن حسی که اثر موظف است انتقال بدهد. بعنوان مثال در رابطه با سفره جناب آقای کمالی که من خودم اصرار به انتخابش داشتم آن حس نوستالژیک و سنتی رو میتوانیم به راحتی دریافت کنیم که ریشه اش به ماهیت سفره هفت سین بر میگردد. چیدمان ظروف مناسب و حتا فضایی که انتخاب کردند در انتقال این حس کمک کرده. حتما لازم نیست از پارچه ترمه انچنانی یا ظروف گران قیمت و … استفاده کرد.
اگر کمی در رابطه با اجزای سفره و نمادشناسیشان دقت کنیم که هر کدام از این اجزا چه نمادی و چه معنایی دارند میشود سفره های زیباتری به نمایش گذاشت. نکاتی که باید مد نظر قرار داد همانطور که در بیانیه گفته شد بحث نمادشناسی و تمایز بین سفره هفت سین و دیگر سفره ها و … است.
بعنوان مثال اگر کمی مطالعه کنیم متوجه خواهیم شد که در چیدمان سفره هفت سین، سکه همیشه در کنار ظرفی که آب در آن قرار دارد، قرار میگیرد که دلایل آن در نمادشناسی مشخص است و مثالهای دیگر که متاسفانه در هیچکدام از آثار رعایت نشده بود.
عده ای که اصرار بر زیباتر بودن سفره هایشان دارند، دقت کنند سفره هفت سین با سفره عقد و … متفاوت است. باید محتاطانه در چیدمان سفره عمل کنیم چون ممکن است استفاده نادرست از یک وسیله نتیجه کار را عوض کند.
در اخر هم یک خواهش از شما دوستان هنرمند دارم. باور کنید انتخاب سه اثر از بین ۲۳۳ اثر کار بسیار مشکلی است، مطمئنا همه از اینکه اثرشان انتخاب نشده، ناراحت میشوند. به هرحال ۲۰۰ اثر انتخاب نمیشود و اگه قرار باشد هر ۲۰۰ نفر اعتراض کنند ببینید با چه حجمی از اعتراضات مواجه میشویم.
هر کسی به غیر از این سه هنرمند برگزیده میشد و هر داور دیگه ای هم بود باز همین اتفاق میافتاد و اعتراض وجود داشت.
کمی تعصبات مان را کنار بگذاریم و با علم به این کار به آثار نگاه کنیم.
این را هم بدانید که بحث هنر و زیبایی بحثی است که سالهای سال است در بین فلاسفه دنیا در هاله ای از ابهام قرار دارد و در رابطه با زیبایی در اثر هنری، هیچ نظریه ی مطلقی نیست. پس نمیتوان گفت یک اثر نسبت به اثر دیگه به چشم من یا … زیباتر است. بهتر است کمی موشکافانه تر و جزئی تر به این قضیه نگاه کنیم.
در آخر هم عذرخواهی میکنم از تمام شما دوستان گرامی بدلیل کم بودنمان و تشکر میکنم از شما بخاطر احترامتان.
یا حق
ابوالفضل شفیعی