سایت خبری امرداد که سایت خبری زرتشتیان است، اعلام کرد: “ارگ انار، امروز نمیتواند از شهر که هیچ، حتی از خودش نگهداری کند.”
در گزارش سایت امرداد میخوانیم:
ارگ انار در مرکز شهر جای گرفته است و هر روز زخمی بر پیکرش وارد میکنند و لایه لایه پوستش را میکنند.
ورودی ضلع شمالی این ارگ که میان دو برج جای گرفته است در سالهای نخست انقلاب ویران شد، ورودی اصلی در ضلع جنوبی دژ، در خیابان رازی جای گرفته است. میگویند نزدیک به ۲۵ سال پیش بود که افرادی از شهرداری انار و یکی از ارگانهای نظامی به وسیلهی لودر شهرداری دست به ویران کردن در ورودی ارگ انار زدند و بخشی از ساختمانهای آن را به شوند(دلیل) آن که «پاتوق افراد معتاد و قمارباز» میدانستهاند، ویران کردهاند، با اینحال بخشی از ساختمانهای مرکز ارگ، هنوز سالماند و زیر خاک سنگر گرفتهاند.
سالها گذشت و گذشت تا اینکه روزی بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس خبر داد که میخواهد در حریم ارگ، آرامگاه شهید گمنام بسازد! در این میان، فعالان میراث فرهنگی که میدانستند ساختن این آرامگاه ١۵ در ١٠٠ متری این ارگ را که در سیاههی آثار ملی به ثبت رسیده است با خطر روبرو میکند سرسختانه واکنش نشان دادند و با ساخت این آرامگاه مخالفت کردند.
گروه کارشناسان سازمان میراث فرهنگی در سال ۱۳۸۷ برای این ارگ سه حریم تعیین کردند اما این حریمها با گذشت چند سال، هنوز به گونهی رسمی اعلام نشده است. اعلام نشدن رسمی حریمهای درجهی یک، درجهی دو و درجهی سه این ارگ شوند(دلیل) محکمی بود تا شهرداری انار، به حریم درجهی یک این ارگ دستاندازی و آن را ویران کند.
در ضلع شمالی ارگ، وسایل بازی و ورزشی را با فاصلهای نزدیک به پنجمتر تا دیوار ارگ نصب کردند و با بلوک سیمانی آن را از ارگ جدا کردند. میگویند در همینجا که وسایل ورزشی و بازی نصب شده است آثار و گورهای تاریخی جای دارد. گوشهی دیگر این ارگ را هم با فنسهای پارک بادی که در یک متری دیوار و برج این اثر تاریخی است آرایش کردند.
علیرضا جعفریزند باستانشناس، دربارهی این دستاندازی در مصاحبهای با روزنامهی شرق گفته بود: «این اقدام فوقالعاده برای یک گسترهی تاریخی خطرناک است و چهرهی اثر را مخدوش کرده و به لایههایی که میتوان در کاوشها از آن برای تاریخگذاری این ارگ نتیجهی موثری گرفت، آسیب میزند.»
ساکنان بومی هم گفتهاند؛ در سالهای گذشته افرادی اقدام به حفاری غیرمجاز در این ارگ کردهاند که در این حفاریهای ظروف سفالی و سکه نیز پیدا شده است بااینحال این ارگ، تاکنون از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مورد کاوش قرار نگرفته است.
از دیگر ویرانگران این ارگ میتوان موتورسوارانی را دانست که در آنجا جولان میدهند و کسی نیست که جلوی این لذت پر از ویرانی تاریخشان را بگیرد.
هفتم خوردادماه امسال با اینکه چندگاهی از توقف ساختوساز آرامگاه شهید گمنام در گسترهی ارگ تاریخی انار کرمان میگذشت خبر آمد که متولیان این بنا در یکی از کارگاههای انار در حال آماده کردن اسکلت فلزی هستند تا ساخت و ساز آن را در زیربنای نزدیک به ۳۶۰ مترمربع و بلندای(:ارتفاع) ۱۲ در ۸۰ متری ارگ دوباره آغاز کنند.
کار به آنجا رسید که سردبیر تارنمای انارپرس از سازمان میراث فرهنگی کشور و به ویژه از «آتوسا مومنی»، معاون جدید میراث فرهنگی این سازمان خواست تا با دخالت در این ماجرا، جلوی این ساختوساز غیرقانونی را بگیرد. نوزدهم خوردادماه، ساخت و ساز در گسترهی ارگ تاریخی انار با بیتوجهی به نامهی صریح سازمان میراث فرهنگی کشور که اعلام کرده بود ساخت و ساز باید متوقف بماند، آغاز شد.
بیش از دو سال است که ساخت آرامگاه شهید گمنام در گسترهی ارگ تاریخی انار با انتقاد دوستداران میراث فرهنگی روبرو شده است و ساخت آن مدام متوقف میشود و با از سر گرفته میشود. یکشنبه، ١۶ تیرماه، دوباره خبر، آغاز عملیات ساخت و ساز این آرامگاه در گسترهی ارگ انار با نصب اسکلت فلزی پیچید و باز ارگ انار چشم به راه تصمیمات تازهای است که برایش میگیرند.
شهر «انار» تا پیش از یورش تازیان به ایران، آبان نام داشته است. این شهر در دوران باستانی بخشی از ولایت «استخر»، فارس بوده اما از نزدیک به هزار و۵٠٠سال پیش در قلمرو کرمان جای گرفت. «آبانیشت»، یکی از یشتهای اوستاست و با توجه به اینکه مردم کهن این شهر، زرتشتی بوده اند، گمان آن میرود که نام آبان از اوستا گرفته شده باشد.«ابن خردادبه» نیز در کتاب «المسالک و الممالک» از این منطقه به عنوان «آبان» نام برده است. در کتاب «معجمالبلدان» نیز به نام آبان اشاره شده است.
گزارش از: نگارپاکدل، خبرنگار امرداد