روزنامه آرمان – حسین حلاج: قیمت طلا از ابتدای سال میلادی جاری تاکنون بیش از ۲۵ درصد افزایش داشته است. حالا نیز، خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا که باعث افول ارزش پوند این کشور به میزان ۱۰ درصد شد و همزمان سقوط ارزش یورو و دیگر ارزهای معتبر جهانی را به دنبال داشت، بر افزایش ناگهانی قیمت طلا بی تاثیر نبوده است. این در حالی است که قیمت طلا در بازار ایران هم طی یک هفته اخیر رشد فزاینده ای را تجربه می کند. با این همه و به گفته رئیس اتحادیه کشوری طلا نمی توان پیش بینی دقیقی از وضعیت آتی بازار طلا ارائه کرد. محمد کشتی آرای در گفت و گو با «آرمان» عنوان می کند:« افزایش قیمت طلا در ایران کاملا مطابق با قیمت جهانی این فلز و مطابق با قیمت ارز است.»
قیمت طلا در بازار ایران، طی یک هفته اخیر افزایش داشته است. علت این افزایش قیمت چیست؟
به دنبال خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، ارزش بسیاری از ارزهای معتبر در برابر دلار پایین آمده است و در نتیجه قیمت دلار افزایش یافته و متاثر از آن، قیمت طلا در سطح جهان بالا رفته است.
این تغییرات بین المللی بوده اند، اما در سطح داخلی چه عواملی باعث افزایش قیمت طلا شده اند؟
غیر از رخدادهای جهانی، موضوع افزایش قیمت ارز که طی یک هفته اخیر در کشور رخ داده است، تاثیر زیادی در ارتباط با افزایش قیمت طلا داشته و این موضوع که قیمت دلار ظرف این هفته به بالای سه هزار و ۵۰۰ تومان رسید یکی از مهم‌ترین عوامل افزایش قیمت طلا و سکه در بازار داخل کشور بعد از شوک خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا است.
بنابراین آیا افزایش قیمت طلا در بازار ایران، نمی تواند کاذب باشد؟
در بازار داخلی به رغم تحولات جهانی و هیجانی شدن صعود قیمت طلا، افزایش کاذب در قیمت ها نداریم. به عبارت دیگر این افزایش قیمت ها کاملا مطابق با قیمت جهانی این فلز و مطابق با قیمت ارز است.
به گفته شما، افزایش قیمت طلا در سطح جهانی متاثر از افزایش نرخ دلار است. بنابراین آیا با افزایش نرخ بهره فدرال رزرو در آمریکا، باز هم قیمت طلا افزایش می یابد؟
به نظر می رسد با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا فعلا مساله افزایش نرخ بهره فدرال رزرو در آمریکا منتفی شده باشد.
در حالی که ایران خود دارای معادن طلاست چگونه است که قیمت طلا در بازار داخلی متاثر از رخدادهای جهانی و تحولات نرخ ارز افزایش می یابد؟
بازار طلا اساسا با بازار سایر کالاها تفاوت ماهوی دارد و اینگونه نیست که تصور کنیم مثل محصولات کشاورزی، چون تولید کننده هستیم پس از بازارهای جهانی تاثیر نمی‌گیریم. بنابراین در حوزه معادن هر چقدر هم که ما طلا تولید کنیم، قیمت طلا در سطح جهانی تغییر نمی کند و اصلا به تولید و یا عدم تولید ما ارتباطی ندارد. یعنی اگر حتی معادن طلا هم نداشتیم، قیمت طلا با همین سطح از تغییرات مواجه می شد، کما اینکه قیمت طلا در کشورهایی که معادن طلا هم ندارند متاثر از قیمت جهانی آن تغییر می کند. تحولات قیمت طلا خارج از مرز کشورها رخ می دهد.
این که قیمت طلا فراتر از مرزها تعیین می شود، به چه معناست و چه ارتباطی میان قیمت طلا و نرخ دلار وجود دارد؟
هر کشوری مقداری از ذخایر طلا دارد؛ ضمن اینکه در سطح جهانی یک بانک طلا تحت عنوان «شورای عالی طلا» نیز وجود دارد که میزان ذخایر طلا را میان کشورهای جهان تقسیم می کند. به عبارت دیگر یک ارگان نظارت جهانی بر معادلات بازار طلا کنترل دارد. از آنجا که ارزش پول کشورهای دنیا بر اساس ذخایر طلایی که دارند اعتبار سنجی می شود، بنابراین هر کشوری و از جمله ایران، به ازای هر میزان از پولی که چاپ می کند باید ذخایر ارزی و طلای آن را داشته باشد، چرا که طلا به عنوان یک کالای مصرفی تلقی نمی شود، بلکه یک سرمایه استراتژیک است.
آیا عدم قدرت خرید مردم نمی تواند عاملی باشد که قیمت طلا در بازار داخلی را کاهش دهد؟
قدرت خرید مردم تاثیری در تغییرات کاهشی یا افزایشی قیمت طلا ندارد، یعنی حتی اگر قدرت خرید مردم از این میزان هم کمتر شود، قیمت طلا کاهش پیدا نمی کند و این مساله ارتباطی به شرایط اقتصادی کشور ندارد تا از آن تاثیر بگیرد، همچنان که وضعیت اقتصادی ایران هم تاثیری بر تغییرات قیمت طلا در سطح جهان ندارد. بنابراین، مردم قیمت خرید داشته باشند یا نه، قیمت طلا در ایران تعیین نمی شود.
الان قیمت طلا رو به افزایش گذاشته است، همزمان با این اتفاق سود سپرده های بانکی هم کم شده است. این دو رویداد آیا باعث نخواهد شد تا سوداگری در بازار طلا و سکه اتفاق بیفتد؟
تجربه تلخ مردم از خرید و فروش طلا با نگاه کاسبکارانه در سال‌های گذشته و زیان هایی که به واسطه چنین کاری دیده اند، باعث شده که در سه سال اخیر دیگر با چنین نیتی به خرید و فروش طلا و سکه اقدام نکنند. بنابراین بعید به نظر می رسد حالا با این تغییراتی که در قیمت طلا و سکه رخ داده است، فعالیت های سوداگری در این بازار شکل بگیرد. البته به این نکته توجه داشته باشید که وضعیت سکه با وضعیت طلا متفاوت است، یعنی در حالی که قیمت طلا همواره مطابق با قیمت‌های جهانی است، قیمت سکه از عرضه و تقاضای بازار تاثیری در حد یک تا دو درصد می گیرد.
بنابراین آیا قیمت فعلی طلا باعث نمی شود که سوداگری در بازار طلا رخ دهد؟
به هر حال سرمایه جهت خود را پیدا می کند و در نتیجه در جایی می‌رود که سود حاصل کند.
ورود این قشر به معادلات بازار طلا، باعث ایجاد اغتشاش و نا به سامانی در این حوزه نمی شود؟
به هر حال خرید و فروش عامل رونق هر بازاری است و سرمایه ها هم بنا بر سوددهی وارد بازار می شوند. نکته اساسی این است که در بازار طلا برای هر میزان از داد و ستد، ذخیره برای عرضه وجود دارد و با کمبود طلا و سکه مواجه نیستیم.
پیش بینی شما از آینده قیمت ها در بازار طلا چیست؟
به دلیل اینکه قیمت طلا در سطح جهان و متاثر از رویدادهای جهانی تغییر می کند، در واقع نمی توان پیش بینی دقیقی از وضعیت طلا در آینده داشت.
از مجموع صحبت های شما، آیا می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که اگر وضعیت اتحادیه اروپا و خروج بریتانیا از این اتحادیه به یک سرانجام مطلوب برسد و یا اینکه قیمت ارز پایین بیاید، بهای طلا در سطح جهانی پایین می آید؟
بی تردید این موضوعات بر قیمت جهانی طلا اثر می گذارند. حالا اگر دقیقا تحولات آنگونه که شما ذکر کردید پیش برود، کاهش قیمت جهانی طلا دور از ذهن نیست. این البته مشروط به این است که رخدادهای دیگری قیمت طلا را افزایش ندهد. از آنجا که وضعیت و شرایط اقتصادی جهان در حال حاضر دستخوش تغییرات و نابسامانی های بسیاری است، الان نمی شود تحلیل جامع و دقیقی از تحولات و تاثیر آن بر قیمت طلا ارائه داد. سیر تحولات جهانی آنچنان پرشتاب و متنوع است که حتی تحلیلگران برجسته جهانی (مثل بلومبرگ و دیگران) هم در رابطه با تحولات قیمت طلا در سطح جهانی با احتیاط صحبت می کنند و یا اگر تحلیل هایی هم ارائه می دهند، عمیقا به آنها اعتقادی ندارند.