• امروز : پنج شنبه - ۹ فروردین - ۱۴۰۳
  • برابر با : Thursday - 28 March - 2024

سود سرمایه‌گذاری در بخش صنعت شهرستان انار بیش از دو برابر سود خرید باغ پسته در استان‌های دیگر

  • 25 آذر 1392 - 0:01
سود سرمایه‌گذاری در بخش صنعت شهرستان انار بیش از دو برابر سود خرید باغ پسته در استان‌های دیگر

دکتر محمد عبدالهی عزت‌آبادی در مقاله‌ای تحلیلی به بررسی سرمایه‌گذاری صنعتی در انار و مقایسه آن با خرید باغات پسته در سایر شهرستان‌ها پرداخته و بر اساس آمار و تحلیل نتیجه گرفته که سود سرمایه‌گذاری در انار نسبت به خرید باغ پسته در شهرهای دیگر بیش از دو برابر است.

متن مقاله به شرح زیر است:

الف- ارزیابی اقتصادی کشت پسته در استان های دیگر

در حال حاضر علاوه بر استان کرمان، به عنوان استان اصلی تولید کننده پسته در کشور، کشت این محصول در بسیاری از استان های دیگر کشور نیز در حال انجام می باشد. در این خصوص می توان به استان های خراسان جنوبی، خراسان رضوی، سمنان، فارس، یزد، سیستان و بلوچستان، مرکزی، اصفهان، تهران، قزوین و قم اشاره کرد. این در حالی است که کشت پسته در استان کرمان به علت محدودیت آب با مشکلات گسترده ای روبرو است. این مسئله باعث شده است تا پسته کاران در بسیاری از موارد باغات پسته خود را رها کنند. کشاورزان کرمانی، از جمله پسته کاران شهرستان انار، پس از بروز این مشکل، به سمت سرمایه گذاری در سایر استان های کشور به منظور توسعه کشت پسته روی آورده اند. در این مطالعه نخست سعی شده است تا کشت پسته توسط پسته کاران شهرستان انار در استان های دیگر مورد ارزیابی اقتصادی قرار گیرد.

برای خرید یک چاه آب با پروانه بهره برداری ۳۰ لیتر در ثانیه با مالکیت ۷۰ هکتار زمین بدون نهال پسته، به طور متوسط مبلغی در حدود ۱۰ میلیارد ریال بایستی پرداخت نمود. سایر هزینه های سرمایه گذاری در جدول ۱ آمده است.

jadval1

چنانچه جدول ۱ نشان می دهد، هزینه های سرمایه گذاری در خرید یک چاه کشاورزی و آماده سازی و نشاء درخت پسته در ۷۰ هکتار باغات تحت آبیاری آن مبلغی در حدود ۲۵ میلیارد ریال می باشد. این مبلغ سرمایه گذاری در سال صفر مالی صورت می گیرد.

پس از نشاء نهال پسته، در سال سوم درخت پیوند می شود. از سال ۶ زمان محصول دهی پسته شروع و در سال ۹ این محصول دهی به حداکثر خود رسیده و تا ۲۰ سال (سال سی ام) ادامه دارد. به عبارت دیگر عمر مفید باغ پسته ۳۰ سال در نظر گرفته می شود. در جدول ۲ درآمد  و هزینه های جاری ۷ هکتار، در طول عمر مفید باغ پسته آمده است. قیمت فروش محصول ۳۰۰ هزار ریال بر کیلوگرم در نظر گرفته شده است.

jadval2

برای ارزیابی اقتصادی و محاسبه نرخ بازده داخلی پروژه نیاز است تا تمام منافع و هزینه های پروژه را به سال صفر منتقل نمود. این کار با استفاده از نرخ های تنزیل مختلف صورت گرفته و در جدول ۳ آمده است.

jadval3

چنانچه جدول ۳ نشان می دهد در نرخ های تنزیل ۱۲ و کمتر از آن، منافع خالص کشت یک هکتار باغ پسته در سال صفر مثبت می باشد. به عبارت دیگر در این نرخ ها کشت پسته اقتصادی است. این در حالی است که در نرخ تنزیل ۱۳ درصد، خالص منافع در سال صفر منفی می باشد. به عبارت دیگر در نرخ تنزیل ۱۳ درصد، سرمایه گذاری در کشت پسته در استان های دیگر اقتصادی نیست. بدین ترتیب می توان گفت که نرخ بازده داخلی پروژه سرمایه گذاری در کشت ۷۰ هکتار باغ پسته در استان های دیگر بین ۱۲ و ۱۳ درصد می باشد. با استفاده از فرمول مربوطه نرخ بازده داخلی پروژه برابر با ۱۸/۱۲ درصد محاسبه می شود. به عبارت دیگر هر یک ریال سرمایه گذاری در کشت پسته در استان های دیگر، تنها ۱۸/۱۲ درصد بازده دارد. برای تصمیم گیری در خصوص انجام یا عدم انجام سرمایه گذاری در باغات پسته سایر استان های کشور بایستی این نرخ را با نرخ سرمایه گذاری های دیگر مقایسه نمود. در صورتی که این نرخ کوچکتر باشد از این کار صرفه نظر نمود.

ب- ارزیابی اقتصادی سرمایه گذاری در بخش صنعت شهرستان انار

برای ارزیابی اقتصادی بخش صنعت شهرستان انار، پس از جمع آوری آمار هزینه ها و منافع صنایع مختلف، جهت مقایسه با سرمایه گذاری در کشت پسته، واحد صنعتی شبیه سازی شد که هزینه اولیه سرمایه گذاری ۲۵ میلیارد ریال دارد. این مقدار هزینه اولیه، درست برابر با هزینه اولیه سرمایه گذاری در یک چاه آبیاری با سطح مالکیت ۷۰ هکتار زمین می باشد. شایان ذکر است که واحدهای صنعتی به این اندازه و با همین مقدار هزینه و منافع به تعداد زیاد در کشور و از جمله در شهرستان انار در حال فعالیت می باشند. به عبارت دیگر واحد صنعتی شبیه سازی شده کاملا با واقعیت همخوانی دارد. بدین ترتیب هزینه سرمایه گذاری گارگاه صنعتی مورد نظر ۲۵ میلیارد ریال می باشد که در سال صفر مالی صورت می گیرد.

طول عمر مفید گارگاه صنعتی مورد نظر ۳۰ سال در نظر گرفته شده است. با این وجود، عمر مفید دستگاه ها و تجهیزات کارگاه ۱۵ سال می باشد. به عبارت دیگر، هزینه سرمایه گذاری دستگاه ها علاوه بر سال صفر در سال ۱۶ نیز تکرار می شود. در جدول ۴ هزینه های سرمایه گذاری، هزینه های جاری و منافع خالص پروژه آمده است.

jadval4

برای ارزیابی اقتصادی و محاسبه نرخ بازده داخلی پروژه نیاز است تا تمام منافع و هزینه های پروژه را به سال صفر منتقل نمود. این کار با استفاده از نرخ های تنزیل مختلف صورت گرفته و در جدول ۵ آمده است.

jadval5

چنانچه جدول ۵ نشان می دهد در نرخ های تنزیل ۲۴ و کمتر از آن، منافع خالص حاصل از سرمایه گذاری در بخش صنعت در شهرستان انار در سال صفر مثبت می باشد. به عبارت دیگر در این نرخ ها سرمایه گذاری اقتصادی است. این در حالی است که در نرخ تنزیل ۲۵ درصد، خالص منافع در سال صفر منفی می باشد. به عبارت دیگر، در نرخ تنزیل ۲۵درصد، سرمایه گذاری در بخش صنعت شهرستان انار اقتصادی نیست. بدین ترتیب می توان گفت که نرخ بازده داخلی پروژه سرمایه گذاری در بخش صنعت شهرستان انار بین ۲۴ و ۲۵ درصد می باشد. با استفاده از فرمول مربوطه نرخ بازده داخلی پروژه برابر با ۷۲/۲۴ درصد محاسبه می شود. به عبارت دیگر هر یک ریال سرمایه گذاری در بخش صنعت شهرستان انار ۷۲/۲۴ درصد بازده دارد.

ج- مقایسه بازده سرمایه گذاری در بخش صنعت و کشت پسته

 مقایسه نرخ بازده سرمایه گذاری در بخش صنعت شهرستان انار  با نرخ بازده سرمایه گذاری در کشت پسته در استان های دیگر نشان می دهد که سرمایه گذاری در بخش صنعت شهرستان انار بازده بیش از ۲ برابر بازده سرمایه گذاری در تولید پسته در استان های دیگر دارد. بنابراین به تمام اهالی شهرستان انار که قصد سرمایه گذاری دارند، توصیه می شود، به جای خرید آب و زمین کشاورزی در استان های دیگر، به گسترش بخش صنعت در شهرستان انار اقدام نمایند. این در حالی است که، میزان مصرف آب به عنوان منبع محدود، میزان اشتغال زایی، منافع اجتماعی و  مضرات زیست محیطی بخش صنعت و کشاورزی نیز بایستی مورد مقایسه قرار گیرد که در مقاله های آینده به آن پرداخته خواهد شد.

مثل همیشه مقاله را با آیه از قرآن به پایان می بریم:

ما تسلّط بر زمین را برای شما قرار دادیم، و انواع وسایل زندگی را برای شما فراهم ساختیم، هر چند کمتر شکرگزاری می کنید(سوره اعراف، آیه ۱۰).

ثبت دیدگاه