• امروز : پنج شنبه - ۹ فروردین - ۱۴۰۳
  • برابر با : Thursday - 28 March - 2024

وقتی که پول درآوردن تنها خواسته جامعه می‌شود

  • 25 خرداد 1393 - 0:01
وقتی که پول درآوردن تنها خواسته جامعه می‌شود

حُسن تولید محصولات متنوع و رهایی از تک محصولی امری واضح می باشد. بارها شنیده شده است که ایران بایستی از اقتصاد تک محصولی و تکیه بر نفت رهایی یابد.

به نظر می رسد، خطرناک تر از اقتصاد تک محصولی، اقتصاد تک خواسته ای می باشد. وقتی که تمام خواسته های جامعه در یک خواسته یعنی پول درآوردن خلاصه می شود، بایستی از آینده نگران بود. وقتی که نگاه به مشاغل بر اساس کسب سود می باشد، دلال تریاک خیلی شریف تر از معلم خواهد شد. وقتی که همه چیز بر اساس پول سنجیده می شود، صاحبان تمام مشاغل به جای کار درست و لذت بردن از شغل خود، سعی می کنند تا به فکر کسب پول بیشتر به هر نحوی باشند.

این در حالی است که هر شغلی در شرایط قانونی و شرعی، ظرفیت تولید پول محدودی دارد. برای مثال، کارمند یک اداره، اگر به روش قانونی و شرعی کار کند هرگز نمی تواند به اندازه یک تاجر کسب درآمد نماید. حال اگر تنها خواسته و ارزش موجود در یک جامعه پول باشد، کارمند فوق بایستی تلاش کند تا به هر نحوی که شده درآمد خود را افزایش داده و به حد قابل قبول در سطح جامعه برساند.

این مسئله باعث می شود تا به کارهای غیر قانونی و غیر شرعی روی آورد. این در حالی است که اگر ارزش ها و خواسته های دیگری در جامعه حاکم باشد، نیازی به این کار نیست. برای مثال، اگر کسب رضایت مردم به عنوان یک خواسته در جامعه مطرح باشد، یک کارمند با کار بهتر و خوشحال کردن مراجعه کنندگان، خوشحال می گردد. این خوشحالی جای خالی خوشحالی ناشی از پول را پر می کند. لذا کسانی کارمند اداره می شوند که ترکیب خواسته هایشان همانی باشد که در چارچوب قوانین اداری بگنجد.

کسی که دنبال پول در آوردن می باشد نیز کارمند اداره نمی شود. به عبارت دیگر، شرایط استخدام دولتی علاوه بر تخصص و تعهد، شرط سومی چون قانع بودن نیز اضافه می شود. برای این منظور، متقاضیان استخدام بایستی یک آزمون روانشناسی نیز پشت سر بگذرانند. کسانی که کسب پول جزء لاینفک ذاتشان می باشد بهتر است استخدام دولت نشوند. در چنین شرایطی است که فساد اداری حذف می گردد.

به طور خلاصه می توان گفت که ایجاد تنوع در خواسته های مردم می تواند باعث اصلاح ساختار اقتصادی و توسعه پایدار شود. در چنین شرایطی، یک کارمند با ارزش است چون راه گشای مشکلات مردم می باشد، هر چند بی پول باشد. یک معلم شریف است، چون آینده ساز کشورمی باشد، هر چند درآمدش پایین است. یک کارگر عزیز است چون به زور بازو روزی حلال کسب می کند، هر چند که فقیر باشد. در چنین جامعه ای تنوع در مشاغل ایجاد شده و از فشار بی جا بر منابع کمیاب کاسته می شود. نتیجه قطعی چنین شرایطی توسعه پایدار است. در مقابل، همانطور که تک محصولی به دنبال خود ناپایداری در توسعه را به ارمغان می آورد، تک خواسته ای نیز جامعه را به سمت فساد و ناپایداری می کشاند.

 سوره الرحمن، آیه ۱۳

“پس (اى گروه جن و انس) کدامین نعمتهاى پروردگارتان را انکار مى کنید؟!”

 دکتر محمد عبدالهی عزت‌آبادی

ثبت دیدگاه