مهندس ابوالفضل خادمی، جوان اناری که دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد رشته شیمی حاصلخیزی خاک دانشگاه باهنر کرمان است، دستگاهی را ابداع کرده که به وسیله آن میتوان ضایعات باغی را به کود آلی تبدیل کرد.
مهندس خادمی در مصاحبهای با انارپرس گفت: کود بیوچار که توسط این دستگاه تولید میشود، هم در کشاورزی میتواند مورد استفاده قرار گیرد و هم به عنوان یک مالچ برای جلوگیری از فرسایش خاک.
وی که این دستگاه را بعد از صرف ماهها وقت و هزینه شخصی، تولید کرده، خاطرنشان کرد: این دستگاه در ابعاد کوچک ساخته شده و اگر سرمایهگذاران تمایل داشته باشند، میتوان آن را در ابعاد بزرگتر ساخت و اقدام به تولید انبوه کود بیوچار کرد.
بیوچار چیست؟
بیوچار ماده جامدی است که از طریق کربن سازی توده زیستی به دست آمده است. ممکن است بیوچار به خاک اضافه شود تا عملکردهای خاک اصلاح شوند و باعث کاهش برونریزی های توده زیستی شود. همچنین بیوچار دارای مقدار قابل توجهی کربن است.
تحقیقات نشان داده هنگامی که در خاک کشاورزی از بیوچار استفاده میشود و مواد غذایی هم به شکل مناسبی کنترل شده بودند، تولید بهترین وضعیت را داراست.
بیوچار چگونه به کشاورزان کمک میکند؟
بیوچار فرصتی را برای بهبود حاصلخیزی خاک برای استفاده درازمدت با استفاده از مواد قابل دسترس محلی فراهم میسازد. مواد مصرفی به تنهایی و یا به صورت مرکب با مواد شیمیایی کشاورزی با مقادیر خاصی هر سال به خاک اضافه میشوند تا فواید آن مشخص گردد.نسبت استفاده از این مواد را میتوان در هنگام ترکیب موادمغذی با بیوچار کاهش داد. بیوچار در خاک باقی میماند و در طی چند سال به خاک سود میرساند. همچنین کشاورزان میتوانند در هنگام تبدیل مواد آلی باقیمانده به بیوچار و گرفتن انرژی ایجاد شده در طی این فرآیند،انرژی مناسبی هم دریافت کنند. در کشورهای صنعتی و توسعه یافته، فرسایش و از بین رفتن خاک در نسبتهای غیر قابل انتظاری رخ میدهد که برای اکوسیستم خاک عواقب بدی به همراه دارد. در بسیاری از مناطق، با وجود مصرف زیاد مواد شیمیایی کشاورزی، از بین رفتن حاصلخیزی خاک همزمان با تاثیرات منفی محیطی بر روی منابع آبی و خاکی روی میدهد.بیوچار میتواند نقش مهمی در توسعه دیدگاههایی مبنی بر کنترل خاک همراه با اصلاح اقدامات مدیریتی موجود، نه تنها برای بهبود حاصلخیزی خاک بلکه برای کاهش از بین رفتن مواد مغذی که به وسیله آب شسته میشوند،ایفا کند.
بیوچار چگونه بر روی بیولوژی خاک اثر میگذارد؟
چند دهه پژوهش در ژاپن و تحقیقات اخیر در آمریکا نشان دادهاند که بیوچار فعالیت انواع بسیار زیادی از میکروارگانیزمهای مهم خاک از لحاظ کشاورزی را افزایش میدهد و میتواند بر روی خواص میکروبیولوژیکی خاکها اثر بگذارد. منفذهای بیوچار با حفاظت از آنها در برابر فرسایش و خشکی، زیستگاه مناسبی برای میکروارگانیزمها فراهم میکند و همچنین انواعی از موادغذایی معدنی، انرژی و کربن هم تولید میکند. با توجه به استفاده از بیوچار برای بهبود حاصلخیزی خاک، مطالعات علمی زیادی انجام شده است تا درک بهتری از چگونگی اثرگذاری این ماده روی خواص فیزیکی و شیمیایی خاک و همچنین مناسب بودن آن به عنوان یک زیستگاه میکروبی، بدست آید. چون ارگانیزمهای خاک خدمات فراوان اکوسیستمی فراهم میکنند، بنابراین درک اینکه اضافه کردن بیوچار به خاک چگونه بر روی اکولوژی خاک اثر میگذارد، برای اطمینان از حفظ کیفیت خاک و هماهنگی سیستمهای فرعی آن ضروری و حیاتی است.