بر اساس بینش قرآن، شرایط زندگی را میتوان به سه گروه دسته بندی کرد:
۱- رفاه کامل همراه با رعایت محدودیتها. در این حالت رفاه کامل همراه با مصرف بهینه نعمتهای الهی و رعایت حدود الهی صورت میگیرد.
۲- رفاه و عدم رعایت محدودیتها که منتج به رفاه کمتر با محدودیت قانونی اعمال شده است. در این شرایط به علت عدم رعایت اختیاری حدود، رفاه کمتری وجود دارد. اما ایجاد محدودیتهای قانونی و اجباری که در نتیجه آن افت رفاه است باعث میشود که به نابودی کامل نینجامد. این محدودیتها به دو صورت میتواند اعمال شود. الف- ساخته دست بشر است مانند تصویب و اجرای قانون. ب- ایجاد شده توسط خداوند است مانند بلایای طبیعی کنترل شده مثل سرمازدگی و… که برداشت بیرویه از طبیعت و در نتیجه آن نابودی کامل را حذف میکند.
۳- رفاه و بدون رعایت محدودیتها که به نابودی کامل منتج میشود. عدم رعایت اختیاری حدود و عدم وجود محدودیتهای اجباری به تخریب کامل و نابودی تمدنها میگردد.
به طور خلاصه میتوان گفت که رفاه کامل زمانی ایجاد میشود که انسان بر اساس اطاعت از وجدان خود و دستورات الهی و بدون زور و اجبار و به طور اختیاری محدودیتها را رعایت کند. چنین شرایطی جامعه آرمانی الهی است.
البته یک سری از بلایا نیز میباشند که نتیجه طبیعی بوده و ناشی از رفتار انسانها نبوده و غیر قابل پیش بینی هستند. در چنین شرایطی برای رسیدن به رفاه کامل نیاز به ولی است که متصل به وحی بوده و بتواند این شرایط را پیش بینی کند مانند داستانهای خشکسالی یوسف (ع) و طوفان حضرت نوح (ع). البته شرایط رفاه کامل در صورتی به وقوع میپیوندد که افراد به طور کامل از ولی اطاعت کنند. در صورت عدم اطاعت مردم وجود ولی نیز نمیتواند از نابودی انسانها جلوگیری نماید مانند نابودی قوم نوح (ع).
سوره اعراف، آیه ۱۳۰
«و ما فرعونیان را به خشکسالى و کمبود میوهها گرفتار کردیم، شاید متذکّر گردند.»