ویژگی‌های افراد بخیل و سخاوتمند از دیدگاه قرآن و تاثیر آن بر پایداری در برداشت از منابع آب

در قرآن، بر پایی نماز و پرداخت زکات عامل پایداری دین معرفی شده و بر عمل به این دستور بار ها و بارها تاکید شده است. در این آیات پرداخت زکات به عنوان پیمان خدا از انسان، کار خیر و عامل پایداری دین معرفی شده است. همچنین عاملان به آن را صاحبان قدرت، پیشوایان مردم، افراد برگزیده، مومنان، هدایت یافتگان، نیکو کاران و رستگاران معرفی کرده است. در تمام آیات قرآن، زکات همراه با نماز آمده است. بنابراین زکات مسئله بسیار مهمی بوده و بایستی تاثیرات عمیقی در زندگی داشته باشد.

     از نگاه قرآن، می توان انسان ها را به سه دسته تقسیم نمود. گروه اول انسان هایی هستند که انفاق نمی کنند. گروه دوم، افرادی که برای ریا انفاق می کنند و گروه سوم افرادی که انفاق کنندگان واقعی هستند. در قرآن ویژگیهای هر یک از سه گروه فوق بیان شده است. ویژگی های افرادی که انفاق نکرده و یا از روی ریا انفاق می کنند به شرح زیر بر شمرده است:

• بخل می ورزند

• مردم را نیز به بخل دعوت مى کنند

• آنچه را که خداوند از فضل (و رحمت) خود به آنها داده، کتمان مى نمایند (عدم شفاف سازی)

• اموال خود را براى نشان دادن به مردم (و ریاکارى) انفاق مى کنند

• ایمان به خدا و روز بازپسین ندارند

• براى حفظ جان خویش، از جان پیامبر چشم می پوشند (منافع اجتماعی را فدای منافع شخصی می کنند)

• از عذاب دنیا و آخرت اعتنا نمی کنند (نتایج کارهایشان برای آنها اهمیت ندارد)

• مى گویند: «آیا ما کسى را اطعام کنیم که اگر خدا مى خواست او را اطعام مى کرد؟! (پس خدا خواسته است او گرسنه باشد) (عقیده ای به اصلاحات اجتماعی ندارند)

• هیچ آیه اى از آیات پروردگارشان براى آنها نمى آید مگر این که از آن روى گردان مى شوند (آیات الهی را کتمان می کنند)

ویژگیهای افراد انفاق کننده نیز به شرح زیر می باشد:

• به خداوند ایمان دارند (مومنان) (تفکر بلند مدت دارند.)

• هرگاه نام خدا برده شود، دلهاشان ترسان مى گردد (احساس مسئولیت می کنند)

• هنگامى که آیات او بر آنها خوانده مى شود، ایمانشان فزونتر مى گردد (تلاش در جهت حفاظت از آیات الهی)

• تنها بر پروردگارشان توکّل دارند

• نماز را برپا مى دارند

• در برابر فرمان خدا تسلیم هستند

• مطیع و متواضع می باشند

• در برابر مصیبتهایى که به آنان مى رسد، شکیبا هستند (بلند مدت فکر می کنند)

• از سخن لغو و بیهوده روى مى گردانند (عاقلانه فکر می کنند و اندیشه های خرافی ندارند)

• تکبّر نمى کنند

• از گناهان بزرگ و اعمال زشت اجتناب می ورزند

• هنگامى که خشمگین شوند عفو مى کنند (از روی عصبانیت و غضب تصمیم نمی گیرند. رفتار تلافی جویانه ندارند)

• امورشان با مشورت در میان آنها انجام مى گیرد

• هرگاه ستمى به آنها رسد (تسلیم ظلم نمى شوند و) یارى مى طلبند

در مقاله های آینده در خصوص نحوه تاثیر گذاری هر یک از ویژگی های فوق بر پایداری برداشت از منابع آب به تفصیل توضیح داده خواهد شد.

سوره بقره، آیه ۴۳

“و نماز را بر پا دارید، و زکات را بپردازید، و همراه رکوع کنندگان رکوع کنید.”

دکتر محمد عبدالهی عزت‌آبادی