جنگ آینده، جنگ آب است؛ در سالهای بحرانی آب، این جمله را بارها شنیدهایم و جامعهشناسان و کارشناسان محیط زیست درباره آن سخن گفتهاند و ما حتی در مقیاس محلی شاید کمتر آن را به چشم دیده باشیم.
به گزرش روزنامه وقایع اتفاقیه، در روزهای در استان چهارمحال و بختیاری اتفاقی افتاد که درگیری بر سر آب را دوباره زنده کرد و بحران محیط زیستی برای چند ساعت به بحرانی اجتماعی بدل شد. یک کشته و ۱۸۰ مصدوم و بازداشت ۱۵ نفر، حاصل درگیری چند ساعته بر سر پروژه انتقال آب سبزکوه به بروجن بود؛ طرحی که مدتهاست مناقشه بر سر آن ادامه دارد و با وجود توقف آن از سوی سازمان محیط زیست اما به شکل دیگری آغاز بهکار کرد.
بلداجی از توابع شهرستان بروجن است و در ۶۰ کیلومتری مرکز استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد. این منطقه مدتهاست با کمآبی و بیآبی روبهرو است و با این تفاسیر وقوع درگیری به خاطر انتقال آب عجیب نیست چرا که مردم بارها در اینباره اعتراض کرده بودند که با انتقال آب چغاخور به اصفهان، تالاب چغاخور بهزودی زود خشک خواهد شد.
یکی از حاضران در تجمع دیروز معترضان به انتقال آب چغاخور درباره جزئیات این درگیری به «وقایع اتفاقیه» میگوید: «کشاورزان اصلیترین معترضان این تجمع بودند. تجمع از پنج صبح آغاز شده بود و چند ساعتی است که آرام گرفته. مردم صبح زود سرزمینها رفتند تا جلوی لولهکشی را بگیرند اما کار به درگیری با پلیس کشید. جالب اینجاست که همزمان با اعتراض مردم برای توقف انتقال آب، دستگاهها برای گذاشتن لولههای انتقال درحال کار بود.»
او به گفتههای خود این را اضافه میکند که طرحی که مردم با آن مخالفت میکنند همان طرح تونل سبزکوه است:«انتقال آب تونل سبزکوه آنقدر مخالف داشت که حتی خود سازمان هم جلویش را گرفت. قرار بود از طریق این تونل آب سد چغاخور به سپیددشت اصفهان برسد اما بعد از توقفش، لوله آوردند تا از تالاب آب ببرند. این آب برای کشاورزان منطقه است، حق آنان است. در این بیآبی آنها به این منبع نیاز دارند اما عجیب است که مسئولان شهری پشت مردم را خالی کردند.»
تکرار تاریخ
اعتراض به انتقال آب اتفاقی است که پیش از این هم تکرار شده است. خصوصا برای شهری که زمانی از پرآبترین مناطق کشور بود و حالا چنان با بحران آب مواجه است که بسیاری از روستاهای آن با تانکر آبرسانی میشود و مردم از هراس خشکیدن تالاب و از دست رفتن زمینهای کشاورزیشان به هیچ طرح انتقال آبی رضایت نمیدهند.
بعد از اینکه سرزمینی پر آب با وجود استفاده بیرویه آب و حفر بیرویه چاهها با بحران آب روبهرو شد، انتقال آب زاگرس به شهرهای کمآبی چون اصفهان، یزد، کرمان و قم هم مخالفان خود را پیدا کرد و به بحران زیستمحیطی تبدیل شده که با درگیریها ممکن است به بحرانی اجتماعی تبدیل شود و نیازمند توجه مسئولان است.
بحرانی که اکنون در حوزه آب پدیدار شده و ناشی از مدیریت غلط آب است؛ مدیریتی که با خطاهای فاحش، بحران آب را پدید آورد. اینطور که پیداست با توجه به مخالفت با طرحهای انتقال آب مثل تونل سبز کوه و آب زاب، ممکن است درگیریهای پراکنده بیش از پیش در استانهای کمآب گسترده شود که باید از هم اکنون برای آن تدبیری اندیشیده شود.