چند تن از شهروندان در مطالبی به بیان برخی از رفتارهای نادرست در روضهخوانی و عزاداریها در انار اشاره کردهاند، از جمله “استفاده از سخنرانان با دانش کم، عدم اتحاد، استفاده از عروسک به جای حضرت رقیه (س) در سر سفره بعضی روضهها، انتخاب محل برگزاری روضه با پرتاب کردن تسبیح، سینهزنی همراه با آسیبزدن به بدن و…”
مطالب این شهروندان که با هدف آسیبشناسی رفتارها، اقدامات نادرست و ناموجه در اینگونه مراسمات تهیه شده، در ادامه آمده است:
آسیب شناسی مراسم عزاداری در انار
یکی از شهروندان نوشته است: آسیب شناسی مراسم عزاداری در این مقال اندک نمیگنجد اما فهرستوار میتوان به مواردی اشاره کرد.
اول خود مراسم روضهخوانی است. روحانیون اعزامی به مساجد اکثرا در سالهای نخست تبلیغ به سر میبرند، کمتر مجلسی در انار سراغ داریم که از بزرگان حوزه و علمای بنام دعوت به عمل آورند.
باید قبول کرد تفاوت مجلسی که حاج شیخ حسین انصاریان یا دکتر رفیعی به منبر میروند با مجلسی که یک طلبه جوان به منبر میرود از زمین تا آسمان است. برخی از این طلبهها بدون در نظر گرفتن این موضوع که مخاطبانشان اکثرا جوانان تحصیلکرده هستند با نقل داستانهایی که سند درست و حسابی هم ندارد سعی در گرم کردن مجالس دارند یا با کپی برداری از نوارهای مرحوم شیخ احمد کافی، عین روضهای که آن مرحوم برای مردم ۴۰ سال قبل میخواند برای نسل جوان و پرسشگر امروز بیان میکنند و این باعث شده مجالس خیلی به مذاق جوانان خوش نیاید.
در حالیکه حادثه عظیم عاشورا درسهای بسیار ناگفتهای دارد که نسل جوان شیفته شنیدنش است. خدا خیری به صدا و سیما بدهد که اگر این سریال مختار نامه پخش نمیشد جوانان ما شاید تا آخر عمر از شهیدان شجاعی چون وهب نصرانی یا زهیربن قین و سایرین در هیچ مجلس روضهای چیزی نمیشنیدند. محدود کردن این حماسه بزرگ و بینظیر به چند داستان از تشنگی و طلب آب و مختصر نمودن زندگی علمدار با وفای امام حسین (ع) حضرت اباالفضل (ع) به یک نیم ساعت که در آوردن آب و پاره شدن مشک و قطع دستان آن بزرگوار خلاصه میشود هم جفا به آن عزیزان است و هم توهین به شعور مخاطبان مشتاق و محب اهل بیت که عاشق مرام و خصلت آل محمدند. جا دارد پس از گذشت چند دهه از انقلاب روش تبلیغ معارف دینی و نحوه انتخاب مبلغین مورد بازنگری قرار گیرد.
آسیب دوم به هیئات مذهبی و دستهجات عزاداری مربوط میشود. متاسفانه خیلی از هیئات در انار به نوعی خانوادگی و طایفهای شدهاند. عدهای در بعضی از هیئات ادعای ارث و میراث دارند و به نوعی خود را صاحب اختیار و مالک هیئت میدانند. انتخاب نوحهخوان ومداح را کاملا حق خود میدانند و به جز کسانی که خود میپسندند به سایر جوانان که احتمالا از صدای بهتر و شخصیت مثبتتری هم برخوردار هستند، اجازه نوحهخوانی نمیدهند. کپیبرداری غیر مطلوب و نادرست از نوحههایی که توسط سایرین و در شهرهای دیگر خوانده میشود نیز بعضا باعث کاهش کیفیت مراسم میشود مثل تقلید صدای نذارالقطری که نوحه عربی ایشان در انار کاربردی ندارد؛ نه مستمعین را به فیض میرساند و نه با نحوه سینهزنی و زنجیرزنی اناریها جور در میآید.
در یکی از مراسم امسال شاهد بودم نوحه خوان نوحه ((گذاشت پا در فرات…..)) که توسط هیئت جنگل یزد خوانده میشود را میخواند چون کل نوحه را حفظ بودم متوجه شدم بنده خدا حتی درست نتوانسته جملات نوحه را یاد بگیرد و با خواندن چند جمله من در آوردی معنای نوحه را به کلی بهم ریخته بود و مردم هم نمیدانستند چه بکنند یکی سه ضرب میزد یکی تک ضرب؛ نمیدانم چه اجباری به اینگونه تقلیدهای ناصحیح داریم.
آسیب سوم همانگونه که دوستان اشاره کردند استفاده از طبلهای بزرگ با صدایی وحشتناک است که حذف آنها هیچ خللی به برگزاری مراسم نمیکند و باعث آزار سالمندان و کودکان هم نمیشود.
آسیب چهارم عدم برگزاری مراسم دستهجات عزادار است. مسئولین میتوانند برنامهریزی کنند که هیئات در یک یا چند روز از دهه اول محرم یا دهه آخر ماه صفر در یک جا جمع شوند و خیلی مرتب و زیبا مثل بم و زنجان به عزاداری بپردازند. نمایش انبوه عزاداران حسینی در این برهه زمانی خاری در چشم دشمنان شیعه است. برای اینکه مشکلی هم در نوحهخوانی پیش نیاید میتوانند چند روز قبل فراخوان بدهند که هر کس توانایی نوحهخوانی در چنین مراسمی دارد اعلام آمادگی کند، بعد از بین نوحهها و نوحهخوانان بهترین ها را انتخاب نمایند.
عروسکی را به اسم رقیه (س) سر سفره میآورند
شهروند دیگری در نقد مراسم روضهخوانی در انار نوشته است:
بعضی خانمهای روضهخوان که سواد هم ندارند با خریدن ۵۰ جلد کتاب زیارت عاشورا و یک بلندگوی اکوی کوچک و مختصر صدایی بدون اینکه در جایی درس خوانده باشند شدهاند مبلغ دین اسلام و شیعه. مسئله شرعی زنها را غلط می گویند و با راه انداختن سفرههای آنچنانی به اسم این امام و یا آن امامزاده، دم و دستگاهی راه انداخته و هر خرافهای را به اسم دین نقل میکنند و بعضیهایشان هم برای بانی خواب دیدهاند و سفره سبز میاندازند. تازه میگویند عدس پلو هم باید توی سفره باشد و عروسکی را هم به اسم رقیه (س) سر سفره میآورند. اگر علامه شهید مطهری زنده بود درباره اینها چه میگفت؟
پرتاب تسبیح برای انتخاب محل برگزاری روضه
همچنین شهروند دیگری نیز نوشته است که بعضی از زنان روضهخوان در انار در پایان مراسم روضه، برای اینکه تعیین کنند روضه بعدی در منزل چه کسی باشد، تسبیح را به هوا پرتاب میکنند تا بر سر هر کسی فرود آمد، روضه در منزل او برگزار شود. این شهروند میگوید شاید کسی نتواند از عهده هزینه برگزاری مراسم روضه برآید و نباید اینگونه رفتار کرد.
برهنهشدن در عزاداری و آسیبزدن به بدن
یکی دیگر از شهروندان نیز به برگزاری مراسم عزادری یکی از هیاتها در انار اشاره کرده که در طول سال عزاداری میکنند و افزوده جوانان در این هیات گاهی برهنه میشوند و چنان بر سر و سینه خود میکوبند که بعضا خون از بدنشان جاری میشود.
شما هم اگر مشکلات یا رفتارهای اشتباهی از مراسم روضه یا عزاداری در انار سراغ دارید، اعلام کنید تا مسئولین مربوطه نیز از آن مطلع گردند.
* عکس تزئینی است.