مشکلات معیشتی و اقتصادی یکی از مهمترین مسائلی است که مردم در ایران درگیر آن هستند. چه اقتصاددانها و چه دولتمردان در این خصوص بر این باور هستند که مهمترین مساله مردم در حال حاضر، مسائل معیشتی است.
انارپرس به همین دلیل این موضوع را با شماری از مردم مطرح کرد.
خانم اکبری که شاغل است، در خصوص اینکه وضعیت زندگیاش در مقایسه با گذشته چه تغییری کرده، به انارپرس گفت که وضعیت اقتصادیشان از سه سال پیش بدتر شده است.
او دلیل این مساله را «گرانی، تورم و نبود پول» دانست و افزود: «وقتی پول باشد همه چیز آرام است اما امان از بی پولی.»
اما خانم زارع که در یک خانواده سه نفره زندگی میکند، میگوید: «سه سال پیش من و همسرم دانشجو بودیم و الان هر دو شاغل هستیم و وضعیت زندگیمان نسبت به سه سال پیش بهتر شده و دلیل این تغییر نیز شاغل بودن من و همسرم و کم بودن تعداد اعضای خانواده است.»
آقای میرزایی که مغازهدار است در این خصوص گفت: «در سه سال گذشته میتوانستیم برای مغازه قسطی جنس بیاوریم اما الان فقط با پول نقد به ما جنس میدهند و این در حالی است که مشتریهای مان هم کم شدهاند.»
وی افزود که برای اداره مغازه مجبور است وام بگیرد و این مشکل بزرگی است.
خانم مصطفویمقدم نیز بر این باور است که اقتصاد و معیشتشان نسبت به سه سال گذشته بدتر شده است و مستاجر بودن و گرانی و خرجهای بالای زندگی را عامل آن دانست.
ابراهیم استادحسینی که مغازه دار است، در این خصوص گفت که وضعیت زندگیشان و اقتصادشان نسبت به سه سال قبل تغییری نکرده و هنوز مثل گذشته مشتریهای خود را دارند و از درآمدش راضی است.
خانم استادحسینی نیز که شاغل است، گفت که اقتصاد خانوادهشان تغییری نکرده و دلیلش آن را شاغل بودن خود و همسرش و کم بودن تعداد اعضای خانواده دانست.
با اقتصاد کاری کردند که به سادگی قابل جبران نیست
اغلب مردم از وضعیت اقتصادی و معیشتی خود ناراضی هستند اما شاید کمتر به دلایل اصلی آن بیاندیشند.
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهور روز دوشنبه ۲۶ مهر ۱۳۹۵ در مراسم روز جهانی استاندارد با اشاره به اقدامات دولت پیشین گفت که «در سالهای گذشته با اقتصاد کشور کاری کردهاند که به سادگی قابل جبران نیست و خودشان نیز میگفتند ما کاری کردیم که کسی نمیتواند به آن دست بزند.»
خرابکردن، آسانتر از آبادکردن
این ضربالمثل را همگان شنیدهایم که «خرابکردن آسانتر از آباد کردن است»؛ بدون شک اقدامات غیرکارشناسی و پوپولیستی دولت سابق در حوزه اقتصاد از یک سو و تحریمها از سوی دیگر باعث شده تا عواقب آن به مرور خود را نشان دهد، هر چند دولت روحانی نیز تلاش کرده تا این وضعیت را بهبود ببخشد و در این خصوص حداقل موفق شده که ثبات را به اقتصاد آشفته برگرداند اما رکود همچنان ادامه دارد و دولت نیز میگوید با جدیت برای خروج از رکود اقتصادی تلاش میکند.
هر چند اقتصاددانانی مانند محسن رنانی بر این باور هستند که «اقتصاد ایران به علت چند لایگی و پیچیدگی رکودی که به آن گرفتار است در آستانه ورود به بن بست است. چرا که اصولا دولت ابزار لازم برای خروج از رکود را در دست ندارد.»
هشدار در خصوص بحرانها
او معتقد است: «رکود کنونی عمیق ترین رکود اقتصاد ایران در سالهای پس از جنگ جهانی دوم است، چرا که به طور همزمان گرفتار پنج نوع “رکود اقتصادکلانی، رکود ساختاری، رکود نهادی، رکود جهانی و رکود درآمدهای نفتی” است و خروج از آن فعلا خارج از مقدورات دولت است. در شرایط کنونی یگانه ابزار دولت برای به حرکت واداشتن اقتصاد ایران، ابزارهای پولی و اقتصاد کلانی است که اگر دولت به سمت استفاده از این ابزارها برود موجب آشوبهای تازهای در اقتصاد میشود که آن را با انفجار تورمی رو به رو می کند. بنابر این دولت فعلا از همین یک ابزاری مرسوم هم نمی تواند برای خروج از رکود استفاده کند.»
به گفته رنانی «امروز سه مساله بحرانی و خطرناک، شامل رکود، بحران آب و فساد در کشور وجود دارد که اگر به سرعت برای حل آنها قیام نکنیم کل ساختار سیاسی را در هم میریزد. اینها دشمنان اصلی جامعه ما هستند.»
سوخت شدن فرصت برجام
این اقتصاددان همچنین معتقد است: «یک نمونه از دعواهایی که بین گروههای سیاسی کشور شد همین مساله برجام بود. با دعوایی که پس از توافق برجام در کشور راه انداختند فرصت تاثیر گذاری برجام بر روی اقتصاد ما از دست رفت، برجام چه غلط وچه درست، امضا شده است و ما باید آن را تبدیل به یک فرصت می کردیم و با استفاده از آن برای اقتصاد افق به وجود می آوردیم، وقتی در جامعه به سبب برجام امید و نشاط به وجود آمد، باید از آن استفاده می کردیم و در روح این نشاط می دمیدیم. اما از چند ماه قبل از برجام عده ای شروع کردند به موضع گیری علیه مذاکرات و برجام و این که این توافق بد است و خیانت است و با این کارها اثر روانی که برجام می توانست برای اقتصاد ما داشته باشد را از دست دادیم. حالا هم برجام را امضا کرده ایم هم گشایش های اقتصادی که می توانست از آن پدیدار شود را از دست داده ایم.»
نرگس عسکری