• امروز : پنج شنبه - ۹ فروردین - ۱۴۰۳
  • برابر با : Thursday - 28 March - 2024

برداشت بیش از اندازه آب توسط چاه‌های کشاورزی؛ دزدی از کدام مال حلال است؟

  • 05 آذر 1392 - 0:01
برداشت بیش از اندازه آب توسط چاه‌های کشاورزی؛ دزدی از کدام مال حلال است؟

دکتر محمد عبدالهی عزت‌آبادی، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات پسته کشور در مقاله‌ای می‌گوید برداشت بیش از اندازه آب توسط چاه‌های کشاورزی، معنایش دزدی است. او می‌افزاید: مالی را نمی توان یافت که دزدی از آن حلال باشد. سئوال این است که چرا ما سال ها است از منابع آب زیر زمینی می دزدیم و می خوریم و بی خیال و بی خیال شده ایم؟”

متن کامل مقاله به شرح زیر است:

از دید اجتماعی میتوان مالکیت اشیاء را به سه دسته اصلی زیر تقسیم نمود:

مالکیت عمومی: در مورد اشیائی اطلاق میشود که متعلق به کلیه مردم می باشد مانند آثار تاریخی یک ملت.

مالکیت دولتی: در مورد اشیائی اطلاق میشود که طی توافق اجتماعی اجازه بهرهبرداری از آنها به عهده دولت گذاشته شده یا دولت از طریق منابع در اختیار خود آن را ایجاد نموده است. مانند صنایع ملّی یک کشور.

مالکیت خصوصی: در مورد اشیائی اطلاق میشود که بخش غیر دولتی مالک آن میباشد؛ خواه از طریق مشارکت در ایجاد یا از طریق دریافت اختیار. مانند خودرو شخصی یک فرد.

چنانچه مشخص است، در مالکیت عمومی تمام افراد یک ملت صاحب یک شی می باشند. این ملت نیز شامل تمام افراد فقیر، غنی، زن، مرد، یتیم، کوچک، بزرگ و با هر دین و مذهبی، متعلق به نسل های گذشته فعلی و آینده می باشد. از آنجایی که ممکن است استفاده از این منابع به هرج و مرج منتهی شود، طبق قانون دولت وظیفه حفاظت از این منابع را داشته و استفاده از این منابع را کنترل می نماید تا هر کس به اندازه سهم خود از این منابع برداشت نماید. طبق این بحث، برداشت بیش از حق تعیین شده توسط دولت خلاف بوده و دزدی به حساب می آید. به عبارت دیگر دزدی از اموال عمومی نه تنها جایز نیست بلکه حتی از دزدی از اموال شخصی نیز گناه بالاتری دارد زیرا تجاوز به حق تمام مردم از جمله فقرا و یتیمان است. طبق دستورات قرآن کسی که از مال یتیم بخورد انگار شکم خود را از آتش پر کرده است (سوره نساء، آیه ۱۰).

به نظر نمی رسد که کسی دزدیدن یک اتومبیل دولتی را حلال بداند زیرا اموال دولت نیز در نهایت متعلق به مجموعه جامعه بوده و دزدی از آن حرمتی مانند دزدی از اموال عمومی را دارد. همچنین دزدی از خانه مردم به عنوان مالکیت خصوصی نیز کاملا حرام، زشت و ناپسند است. “ای کسانی که ایمان آورده اید! اموالتان را در میان خودتان به باطل نخورید; مگر این که تجارتی با تراضی باشد و خودتان را نکشید. همانا خدا به شما رحیم است.”(سوره نساء آیه ۲۹).

چنانچه مشخص شد، مالی را نمی توان یافت که دزدی از آن حلال باشد. حال سئوال این است که چرا ما سال ها است از منابع آب زیر زمینی می دزدیم و می خوریم و بی خیال و بی خیال شده ایم. مالکیت منابع آب زیر زمینی از دو حالت خارج نیست یا عمومی است و یا انفال بوده و جزء اموال دولت است. در هر دو صورت فقیر و غنی و یتیم و در آن شریک هستند. در هر دوصورت نیز مجوز برداشت از آن بایستی توسط دولت صادر شده و برداشت بیش از اندازه مجاز نیز دزدی آشکار است. به عبارت دیگر برداشت بیش از اندازه پروانه دزدی است. دزدی از مال فقیر و یتیم که دومی قرآن خوردنش را چون خوردن آتش می داند.

دکتر محمد عبدالهی عزت‌آبادی، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات پسته کشور

ثبت دیدگاه