فرض کنید همسر شما در حال شستشوی دیوار آشپزخانه است که ناگهان مقداری آب به داخل یکی از پریزها نفوذ و همسرتان دچار برق گرفتگی میشود. رنگ او پریده و بسیار وحشت زده است. در این زمان چه میکنید؟
بسیاری از افراد هنگام نظافت و شستشوی آشپزخانه یا نصب لوستر و کار با برخی دستگاهها دچار برق گرفتگی میشوند. در این زمان، بهترین اقدام آن است که بلافاصله برق را از کنتور قطع کنید.
اگر هم به کنتور دسترسی ندارید، سعی کنید به مصدوم نزدیک شوید و او را با اشیای خشک و ابزار نارسایی چون چوب یا پلاستیک از منبع برق جدا کنید. اگر هنگام نزدیک شدن به مصدوم احساس مور مور شدن و قلقلک در پاها کردید، بلافاصله بایستید.
این حس به شما علامت میدهد که شما روی زمین پر الکتریسیته هستید و جریان برق از یک پای شما وارد شده و از پای دیگر خارج میشود. در این زمان آرامش خود را حفظ کنید و فوری یک پای خود را از روی زمین بلند کرده، بچرخید و برگردید تا از این محیط خارج شوید.
برق گرفتگی وقتی اتفاق میافتد که برق مسیر رفت و برگشت داشته باشد. در این مواقع فرد یا باید روی یک پا بایستد یا دو پا را کامل به هم چسبانده تا در صورت ورود برق راهی برای خروج آن نباشد و خطر به حداقل رسد.
خطرناکترین حالت برق گرفتگی زمانی است که جریان برق از یک دست وارد و از دست دیگر خارج شود. در این هنگام جریان برق از قلب و ریه گذشته و میتواند باعث از کار افتادن این اعضا و در نهایت منجر به مرگ شود.
● چه باید کرد؟
۱ ـ با توجه به موارد ایمنی ذکر شده، مصدوم را از جریان برق جدا کنید.
۲ ـ تعداد تنفس و نبض مصدوم را شمارش کنید و اگر نفس نداشت به او تنفس مصنوعی دهید و بلافاصله با ۱۱۵ تماس بگیرید.
۳ ـ امکان دارد مصدوم با علائمی چون رنگ پریدگی، سرگیجه، رخوت، کاهش تعداد تنفس و ضربان قلب، دچار شوک شود. بنابراین فوری او را به پشت بخوابانید و پاهای او را ۲۰ سانتی متر (یک وجب) بالاتر از سطح بدنش قرار دهید و او را با یک پتو بپوشانید تا اتلاف گرمای بدن به حداقل رسد.
۴ ـ گاهی برق گرفتگی با سوختگی همراه است. اگر سوختگی سطحی بود، موضع را با آب خنک شستشو داده و پانسمان کنید، اما اگر سوختگی عمیق بود، مصدوم را بلافاصله به مراکز درمانی برسانید.
۵- بدن مصدوم را باید به وسیله کیسه آب گرم، پتو یا لباس، گرم نگه داشت و البسه تنگ را در اطراف گردن، سینه و کمر شل کرد. هوای تازه نیز باید به قدر کافی به بیمار رسانده شود.
۶-توجه کنید در فرد دچار برقگرفتگی احتمال آسیب مهرههای گردنی و متعاقبا فلج اندامها بسیار زیاد است؛ پس در جابجاکردن مصدوم تلاش کنید هیچگونه حرکتی به سر و گردن وی داده نشود.
۷- در برقگرفتگی با ولتاژ بالا تا زمانی که جریان برق قطع نشده حتی نمیتوان به مصدوم نزدیک شد چون در فاصله چند متری هم ممکن است به فردی که میخواهد کمک کند برق منتقل شود.
● توجه:
خطر برق گرفتگی در بدن مرطوب یک میلیون بار بیشتر از بدن خشک است. اگر با برق سرو کار دارید، دمپایی یا کفشهایی با عایق خشک بپوشید و سعی کنید هیچ قسمتی از بدنتان به طور مستقیم با زمین در تماس نباشد. با دست مرطوب و خیس به کلید، پریز و وسایل برقی دست نزنید و هنگام نظافت مراقب باشید تا آب به تجهیزات برقی و کنتور پاشیــده نشود.